YENİ MESAJ/ANKARA
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, meyve ve sebze gibi ürünlerde aracıları ortadan kaldıracak bir sisteme geçilmesi gerektiğini belirterek, Et ve Süt Kurumu (ESK) ile Toprak Mahsulleri Ofisine (TMO) üreticiden mal alması ve spekülasyonları önlemek için piyasaya mal vermesi çağrısında bulundu. Bayraktar, TZOB Genel Merkezinde düzenlediği basın toplantısında, üretici-market fiyat farklılıklarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Bazı tarım ürünlerinde üretici ve tüketici fiyatları arasındaki fiyat farklılıklarının kabul edilemeyecek boyutta olduğunu vurgulayan Bayraktar, tarım sektöründe serbest piyasa koşullarının oluşmadığını, önemli tarım ürünlerinde tekelleşme ya da spekülasyonlar görülebildiğini ifade etti. ESK ile TMO'nun üreticiden mal alması ve spekülasyonları önlemek için piyasaya mal vermesi gerektiğine işaret eden Bayraktar, "Meyve ve sebze gibi ürünlerde aracıları ortadan kaldıracak bir sisteme geçilmesi gerekiyor. Bu düzeni değiştiremezsek, üreticimizi ve gençlerimizi tarlada tutamayız. Göç olur, büyük şehirler yaşanmaz hale gelir. Tüketicimiz pahalı yer, insanlarımızın sağlıklı beslenmesine engel oluruz. Tarım topraklarımız boş kalır. Gıda ve tarımda ithalatçı bir ülke haline geliriz" değerlendirmesinde bulundu. Bayraktar, 7 ay boyunca hayvanı besleyen üreticinin 250 kilogramlık bir karkas etten kazancının 500 lirayı bulmadığını belirterek, marketin, kasabın aynı karkastan 2-3 bin lira kazanmasının kabul edilemeyeceğini söyledi.
Üreticinin 2014 yılı temmuz ayından bu yana çiğ sütü aynı fiyattan sanayiye aktarmak zorunda kaldığını dile getiren Bayraktar, son birkaç aydır fiyatların bazı bölgelerde 90 kuruşlara kadar düştüğünü bildirdi.
Patates üreticilerin mağduriyetine de dikkati çeken TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, depolarda çürümeye terk edilen patatesin üreticide fiyatının 40 kuruşa kadar düşerken, marketlerde ise 1 lira 87 kuruşa yükseldiğini ifade etti. Şubatta üretici-market fiyat farkının yüzde 366.81 ile en fazla patateste görüldüğünü dile getiren Bayraktar, söz konusu fiyat farkının portakalda yüzde 333.67, maydanozda yüzde 320.75, kuru kayısıda yüzde 251.76, sütte yüzde 232.02 olduğunu kaydetti. Bayraktar, şubatta süt, zeytinyağı, mısırözü yağı ve havuçta market fiyatlarının değişmediğini, en fazla fiyat düşüşünün ise yüzde 48.50 ile yeşil soğanda olduğunu açıkladı.
Bayraktar, özellikle domates ve portakal üreticilerinin 1 Ocak 2016'da başlayan Rusya ambargosunun mağduru olduğunu ifade etti.
Şemsi Bayraktar, fındık fiyatlarına ilişkin olarak, "Fındıkta tekelleşme var. Alıcısı birkaç tane, satıcısı yüzbinler... Fiyatı kim belirliyor? Üç, beş tane alıcı belirliyor. Nasıl serbest piyasa ekonomisi işliyor burada? İşlemiyor. Fiyatı istediği gibi belirliyor, tekelleşme sonucunda üretici fiyatları düşüyor, tüketici fındığı pahalı yiyor. Burada müdahale olması gerekiyor, tekelleşme var" diye konuştu. Tarımsal desteklerden küçük işletmelerin çok az yararlandığına işaret eden Bayraktar, "Kredilerin önemli bir kısmını büyük patronlar alıyor. Artık bu düzeni değiştirmemiz, aile işletmelerine dönmemiz lazım. Üretimi böyle artırabiliriz" dedi. Ete tavan fiyat uygulamasına ilişkin soru üzerine Bayraktar, buna bazı illerde uyulduğunu, bazılarında ise uyulmadığını belirterek, bu konuda Et ve Süt Kurumunun (ESK) piyasayı regüle etmesi gerektiğini vurguladı. Bayraktar, et üretiminin 1.5 milyon tona çıkarılmasını, ithalatın çözüm olmadığını, üretimin çoğaltılması için üretici desteklerinin artırılması gerektiğini belirtti.