Türkiye - Rusya ilişkilerinde kilit konu Suriye
Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerde Suriye konusu kilit önemde... Rusya Devlet Başkanı Putin, başta charter uçuşları olmak üzere vize yasağını ve diğer yaptırımları Suriye'deki politika yakınlaşmasıyla birlikte kaldırılacağının sinyalini verdi. Ankara da Suriye konusunda Rusya ile çalışmaya başladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin arasındaki tarihi görüşmede Rus liderin 'aşamalı' kelimesini sık sık kullanması dikkat çekti. Buna göre Rusya'nın Türk vatandaşlarına uyguladığı vize kısıtlaması, Türk inşaat şirketlerinin önündeki kısıtlamalar, Rusya'nın Türkiye'den yaptığı gıda ithalatına yönelik tahditler, charter seferlerine yönelik engeller aşamalı olarak kaldırılacak.
Gözlemciler bu noktada Türkiye'nin Suriye politikasının belirleyici olduğunda birleşiyor. Nitekim Çarşamba günü Anadolu Ajansı Editör Masası'na konuk olan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bu eksende kritik açıklamalar yaptı.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin Rusya ile olan ilişkilerinin geleceğini Batı'nın belirlemeyeceğini söyledi. Çavuşoğlu, "Suriye konusunda ateşkes, insani yardım ve siyasi çözüm konusunda Rusya ile aynı düşünüyoruz" ifadesini kullandı
Suriye konusunda yakınlaşma çabaları var
Çavuşoğlu, Rus uçağının düşürülmesi konusunda
"Uçak düşürme hadisesi içinde olan pilotların bazıları gözaltında. Bu paralel çeteye (FETÖ) üye oldukları için, uçak düşürme hadisesine katıldıkları veya uçağı düşürdükleri için değil. Tüm boyutlarıyla bunları yargı inceleyecek, değerlendirecek" dedi.
Suriye konusunda ateşkes, insani yardım ve siyasi çözüm konusunda Rusya ile aynı düşündüklerini söyleyen Çavuşoğlu,
"Ateşkesin nasıl sağlanacağı konusunda farklı düşünceler olabilir. Biz özellikle sivillerin zarar gördüğü saldırıları istemiyoruz. Ve terör örgütlerinin dışındaki ılımlı muhalefete de saldırı yapılmasını uygun görmüyoruz. Halep'in kuşatılmasını da uygun görmüyoruz" şeklinde konuştu.
Yeni mekanizma devrede
Ziyarette alınan kararlar olduğunu, bunların da hemen hayata geçirilmeye başlandığını söyleyen Çavuşoğlu,
"Somut adımları sordunuz: Birinci somut adım, Suriye konusunda daha önce aramızda değişik mekanizmalar vardı. Askerler arasında, dışişleri bakanlıkları arasında ve istihbarat arasında. Şimdi üçlü bir mekanizma kuruyoruz. Bu (Çarşamba) akşam St. Petersburg'a gidiyorlar, mevkidaşlarıyla görüşüyorlar. MİT müsteşarımız ile bizim bakanlıktan ve Silahlı Kuvvetlerden bir askerimiz gidecek. Daha sonra bunu daha üst düzey, dışişleri bakanlarının da katıldığı düzeyde gerçekleştireceğiz" diye konuştu.
Çavuşoğlu, 24 Kasım'dan sonra iki ülke ilişkilerinin bir hasara uğradığını dile getirerek,
"İstemediğimiz bir hadiseydi. Geçen sene ticaret hacmimiz karşılıklı olarak yüzde 43 düştü"ifadelerini kullandı. Turizmle ilgili kısıtlamalar konusunda ise Çavuşoğlu,
"Yasak kalktı. Şimdi charter seferlerinin başlaması için görüşmeler devam ediyor. Biz uzmanlar gönderdik, onlar uzmanlar gönderdi. Antalya'ya geldiler, alınan güvenlik tedbirlerini gördüler. Onunla ilgili bir sıkıntı görülmüyor" dedi.
Gülen Mısır'a gitmeyecek
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, FETÖ'nün Mısır ile ilişkileri konusunda,
"Mısır'ın FETÖ'yle ilişkilerini artırma gayretini ya da FETÖ'nün Mısır'la ilişkilerini artırma gayretini görüyoruz ama FETÖ elebaşının Mısır'a gideceği yönünde herhangi bir somut bilgi yok" şeklinde konuştu.
Bakan Çavuşoğlu, yurtdışındaki FETÖ firarileri konusunda ise
"Abdullah Büyük adlı bir FETÖ mensubunun Bulgaristan'a siyasi sığınma talebi Bulgar makamları tarafından reddedildi. Bulgar makamları iade kararı verdi ve şu anda Türkiye'ye getiriyoruz" dedi. Çavuşoğlu,
"Libya'da FETÖ'ye ait okullar kapatıldı. FETÖ sadece Rusya ile değil tüm ülkelerle ilişkimizi bozmak için açık açık çaba sarfediyor" bilgisini de verdi.
Erdoğan ve Putin 9 ay sonra bir araya geldi İşte iki liderin görüşmelerindeki genel çereçeve
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, iki ülke arasındaki uçak krizinin ardından ilk kez görüştü. Erdoğan ve Putin arasındaki görüşme sona ererken, iki ülkenin heyetleri arasındaki görüşme devam ediyor. CNN Türk'ün haberine göre bir Türk yetkili, 'İlişkilerin Kasım 2015 öncesi seviyesine döndürülmesi için mutabakat var' dedi.
Türkiye'nin Suriye sınırında, Rusya'ya ait bir savaş uçağını düşürmesiyle kopan Ankara ? Moskova ilişkilerinde yeni dönem Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e gönderdiği 'özür' mektubu ile başlamıştı. İki lider, krizin ardından ilk kez bugün bir araya geldi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin görüşme öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, 'Geçen sene kasım ayında Rus askerlerin öldürülmesinden sonra ilişkiler düşük seviyeye alçaldı. Şu an Türkiye'nin iç siyasi durumu son derece zorlu. Türkiye'nin bu zorlu günlerinde buraya gelerek ziyarette bulunmanız iyi niyetinin ifadesidir. Bu gelişmeler her iki ülkenin hayrına olacaktır' diye konuştu.
ORTAK BASIN TOPLANTISI
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, yapılan görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Toplantıda Putin şunları söyledi: Önceliğimiz krizden önceki duruma dönmek. Enerji projelerimizi hayata geçirmek için somut politik adımlar atmalıyız. Türkiye'ye yönelik yaptırımları aşama aşama kaldıracağız.
Erdoğan'ın açıklamaları şöyle: Putin ile kapsamlı ve yararlı görüşmeler yaptık. İlişkilerin eski seviyelere taşınmasında iki taraf da kararlıdır. Savunma sanayi alanında işbirliğimizi artıracağız.
'Darbe kalkışmasıyla ilgili yol açtığı iç krizden sonra sizi arayan ilk liderlerden bir tanesi olduğumu biliyorum. Ve tekrar bizim ilkesel tavrımızı dile getirmek istiyorum. Biz her türlü darbe kalkışmalarına, anayasaya aykırı olan bu tarz girişimlere karşı olacağız. Aynı zamanda Türk halkının bu sorunların üstesinden geleceğini, siz ülkenin başındayken üstesinden geleceğine inanıyorum' diyen Putin, 'Bugün hem başbaşa, hem de genişletilmiş durumda ilişkilerimizi ele alma fırsatımız olacak. Bu arada ticari ve ekonomik ilişkilerimizin yeniden kurulması ve terörle mücadele konuları ele alınacaktır. Tekrar böyle bir fırsatımız olduğuna çok seviniyorum, hoşgeldiniz diyorum' ifadelerini kullandı.
Vladimir Putin'in ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan açıklama yaptı. 'Böyle bir hassas döneminde sizlerin bu randevuyu vermeniz hakkında çok teşekkür ediyorum' diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, 'Aslında planlamamız malum G20 zirvesiydi. Tabi o malum olaydan sonra onun süratle bir araya gelmemize vesile olması nedeniyle gerçekten teşekkür ediyorum. İnanıyorum ki şimdi atacağımız ve attığımız adımlarla çok daha farklı sürecin içerisine gireceğiz. Tabii 15 Temmuz darbe girişiminde gerçekten ertesi gün sizlerin lider noktasında bizi arayışı hem tüm heyetimizi hem de tüm halkımızı mutlu etmiştir' ifadelerini kullandı.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin ile görüşmesi öncesi basın mensuplarına açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 'İnanıyorum ki şimdi attığımız ve atacağımız bu adımlarla çok daha farklı bir sürecin içerisine gireceğiz' dedi.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin'in daveti üzerine resmî bir ziyaret için Rusya'ya giden Cumhurbaşkanı Erdoğan, St. Petersburg şehrine ulaştı.
Konstantin Sarayı'ndaki görüşme öncesinde Türk ve Rus bayrakları önünde el sıkışarak basın mensuplarına görüntü veren Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin, ziyaret ve gerçekleşecek görüşmeye ilişkin basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.
'DAYANIŞMAMIZ BÖLGEDEKİ SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNE DE YARDIMCI OLACAK'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye-Rusya ilişkilerinin büyük hedeflerin belirlendiği olumlu bir sürecin içine girdiğine dikkat çekerek, 'İnanıyorum ki şimdi attığımız ve atacağımız bu adımlarla çok daha farklı bir sürecin içerisine gireceğiz' diye konuştu.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin'in 15 Temmuz darbe girişiminin ertesi günü aramasının, kendilerini ve halkı memnun ettiğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, 'Bu ziyaretle beraber sırası bizde olan Üst Düzey İstişare Konsey Toplantılarına da başlayacağımız için çok çok mutluyuz. Aramızda masada olan birçok ikili ilişkilerimiz var. Bölgenin siyasi olarak bizden beklentileri var. İnanıyorum ki dayanışmamız bölgedeki sorunların çözümüne de yardımcı olacaktır' değerlendirmesinde bulundu.
RUSYA DEVLET BAŞKANI PUTİN: 'HER TÜRLÜ DARBE KALKIŞMASINA KARŞIYIZ'
Son yıllarda Türkiye ile Rusya ilişkilerinin hem seviyesi hem de içeriği bakımından benzersiz bir nitelik taşıdığına; ancak geçen yıl Kasım ayında Rus uçağının düşürülmesinden sonra bu ilişkilerin düşük bir seviyede seyrettiğine dikkat çeken Rusya Federasyonu Başkanı Putin, Türkiye'nin bu zor günlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaptığı ziyaretinin ve gerçekleşen bu görüşmenin, her iki tarafın da ilişkilerin normalleşmesi için niyetli olduklarının bir ifadesi olduğunu ve bunun her iki ülkenin de hayrına olacağını söyledi.
15 Temmuz'da Türk Silahlı Kuvvetleri içindeki Fethullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) gerçekleştirdiği darbe girişiminin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı arayan ilk liderlerden biri olduğuna işaret eden Devlet Başkanı Putin, her türlü darbe kalkışmasına anayasaya aykırı olan her türlü girişimlere karşı olduklarını ve olmaya devam edeceklerini, ilkesel tavır ve tutumlarının bu olduğunu kaydetti.
