ABD'de büyük sürpriz
09.11.2016 00:00
ABD'deki başkanlık seçimlerinde anketlerin hep önde gösterdiği Demokratlar'ın adayı Hillary Clinton kazanamadı. Amerikan halkının tercihi Cumhuriyetçi aday Donald Trump oldu. Böylece ülkede 5. kez anketlerin önde gösterdiği aday başka seçilememiş oldu
ABD ve Türkiye arasında son dönemde başta Suriye, YPG (Halk Savunma Birlikleri), Irak, Türkiye'deki haklar ve özgürlükler, 15 Temmuz darbe girişimi ve FETÖ'nün elebaşı Fetullah Gülen'in iadesi olmak üzere çeşitli konularda gerilim yaşanıyor. ABD'nin 45. başkanı seçilen Donald Trump, seçim kampanyası döneminde genel olarak dış politikaya çok eğilmedi, Türkiye'den ise hiç bahsetmedi.
Ancak Trump'ın genel dış politika anlayışı son dönemde Ortadoğu, Suriye, Kürtler ve Rusya'yla ilgili açıklamaları ile Türkiye'yle ilgili de konuştuğu Amerikan New York Times gazetesine verdiği röportaj, muhtemel Türkiye politikaları hakkındaki çıkarımları mümkün kılıyor.
Donald Trump, izolasyoncu dış politika anlayışına paralel olarak, Ortadoğu'da rejim değişikliği için gerçekleştirilen askeri müdahaleleri de, bu değişikliklere kaynak aktarımını da eleştiriyor.
Yeni muhafazakârlarla (Neo-con'lar) bu açından ayrışan, partisinin hükümeti tarafından gerçekleştirilen Irak Savaşı'nı eleştiren Trump, Clinton'ı da, ABD Dışişleri Bakanı olduğu dönemdeki Libya müdahalesi nedeniyle defalarca eleştirdi. Trump, IŞİD'le savaşı sürdürmekle birlikte Suriye krizini de Rusya ile görüşerek çözmek istediği izlenimi veriyor.
Oklahoma Üniversitesi Orta Doğu Çalışmaları Müdürü Prof. Dr. Joshua Landis, bu konuda Trump ile Türk hükümetinin hedeflerinin çeliştiğini belirtiyor: "Donald Trump, IŞİD'i yenmek için Rusya'yla çalışmak istiyor, bu da dolaylı olarak Esad'la çalışmak istediği anlamına geliyor. Trump, Ortadoğu'daki savaşlarla Amerika'nın değil Ortadoğu güçlerinin kendilerinin baş etmesi gerektiğini düşünüyor. O, güçlü liderlerin bugünkü Ortadoğu'ya çözüm olduğunu söylüyor. Bu, Türkiye için iyi bir şey olarak görülebilir. Çünkü tabii ki Erdoğan güçlü bir lider? Ancak Trump'ın politikası, Erdoğan'ın Suriye'de Esad'dan kurtulma politikasıyla çelişiyor." Landis, olasılık dışı olmadığını ama çok zor olduğunu düşünüyor: "Erdoğan eğer Ruslar ve Trump'la anlaşma yapacaksa bu, onun için iyi olacaktır. Esad da Suriye'de bağımsız bir Kürdistan istemiyor. Eğer Erdoğan, Esad'ın Kürt bölgesi dahil tüm ülkedeki egemenliğini kabul ederse tabi ki Türkiye, Trump çözümünü kucaklayabilir. Bu ise büyük oranda Rusya'nın çözümü olacak. Ama bu durumda Türkiye'nin Suriyeli isyancıları terk etmesi gerekecek. Türkiye için bunu yapmak zor olacaktır."
Haber Merkezi
ABD seçimlerinde Cumhuriyetçi aday Donald Trump'ın öngörülenlerin üzerinde performans göstermesi, doları, 3.30 liralık tarihi rekor düzeylere taşıdı; Borsa İstanbul Endeksi yeni güne yüzde 2 düşüşle başladı.
Asya borsalarının açılışında bir ara 3.30 doları gören dolar, Türkiye'de piyasaların açılmasıyla 3.19-3.21 lira aralığına çekildi. Dolardaki hızlı tırmanışa bağlı yükselen euro da tarihinde ilk kez 3.60 lira sınırını aşarak 3.6828 liraya kadar tırmandıktan sonra, 3.58 - 3.60 lira aralığında hareket etmeye başladı.
Borsa İstanbul Endeksi de yüzde 2.0 düşüşle başladığı ilk senasta, dünkü kapanışa göre 1.60 dolayında aşağıda bulunuyor.
Haber Merkezi
"Rusya ve ABD arasındaki ilişkiler şu anda dostane olarak tanımlanamaz" diyen Volodin şu ifadeleri kullandı: "ABD'nin yeni başkanı döneminde ülkemizle daha yapıcı bir diyalog kurulmasının mümkün olacağına inanmak istiyorum. Rus parlamentosu bu yönde atılacak her adımı memnuniyetle karşılayacak ve destekleyecek"
Volodin, Rusya-ABD ilişkilerinin 'karşılıklı saygı ve herkesin eşit haklara sahip olduğu bir ortaklık' üzerinde temellenmesinin kendileri için önemli olduğunu kaydetti. Volodin, "Ancak bu şekilde ilişkilerimizi, her iki halkın çıkarlarına cevap verecek yeni bir düzeye taşıyabiliriz" diye ekledi.
Seçim öncesinde yapılan anketlerde Demokrat Parti adayı Hillary Clinton karşısında şans tanınmayan Cumhuriyetçi aday Donald Trump, 'kilit' eyaletleri alarak ABD'nin 45. başkanı oldu. Öte yandan Rus parlamentosunun alt kanadı olan Duma'daki vekiller, Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump'ın ABD'nin 45. başkanı seçilmesini alkışlayarak karşıladı.
DIŞ HABERLER
ABD'de Salı günü yapılan 58. başkanlık seçimlerini sürpriz bir şekilde kazanarak ülkenin 45. başkanı seçilen Cumhuriyetçi Donald Trump, dış politikaya ilişkin net olmayan önerilerini 'ABD liderliğini yeniden inşa etmek' formülüyle özetledi.
ABD'de 1 Şubat 2016'da Iowa'daki ön seçimlerle başlayan 58. başkanlık seçim süreci, ülkenin 50 eyaletinde ve başkent Washington DC'de yapılan seçimlerle sonuçlandı. İki dönem Demokrat bir başkana ev sahipliği yapan Beyaz Saray, Trump ile yeniden Cumhuriyetçi bir başkanı ağırlayacak ve böylece sadece birkaç istisnası olan 'iki dönemden sonra başkanlığın diğer partiye geçmesi geleneği' bozulmamış olacak.
Bir yanda artan uluslararası güvenlik sorunları, öte yandan terör tehdidi ve savaşlar sebebiyle ortaya çıkan büyük göç dalgaları, Avrupa'yı olduğu kadar ABD'yi de zorluyor.
Mevcut başkan Barack Obama'nın dış politikadaki en büyük 'eleştirmeni' olan Trump'ın bugünkü politikaları nasıl revize edeceği sorusunun cevabını tüm dünya merak ediyor.
IŞİD konusunda Rusya ile işbirliği
Uçuşa yasak ve/veya güvenli bölgeler oluşturulabileceğini ve ABD'nin Esad'ı devirmek için girişimde bulunmaması gerektiğini savunan Trump, Suriye'deki muhalif grupların silahlandırılmasına şüpheyle bakan bir yaklaşımı temsil etti.
IŞİD'le mücadele kapsamında ABD'nin Rusya ve İran'la rakip olmak yerine bu ülkelerle bir arada çalışabileceğini dile getiren Trump, en önemli odak noktasının 'IŞİD'in yenilmesi' olduğunu ifade etti.
IŞİD'in hangi strateji ve politikalarla yenileceğine dair net ipuçları vermeyen Trump, Clinton'ın politikalarının '3. Dünya Savaşına neden olabileceğini' savundu. Suriye ve Ortadoğu konusunda zaman zaman birbiriyle çelişen ifadeler de kullanan Trump'ın İslamofobik söylemleri, dünya genelindeki Müslüman ülkelerden tepki topladı.
İran ile anlaşmaya karşı
İran'la nükleer anlaşmaya net bir biçimde karşı olduğunu birçok kez belirten Trump, başkan olması halinde söz konusu anlaşmayı yeniden müzakereye açabileceğini dile getirdi.
Bir konuşmasında Trump, "İran'ın büyük bir sorun olduğunu biliyorum ama başkan olursam onunla nasıl baş edeceğimi de biliyorum" ifadelerini kullandı.
Trump'ın Rusya ve Çin'e bakışı
ABD'nin Rusya ile daha iyi geçinerek Ortadoğu'da ve IŞİD'le mücadelede daha etkin olabileceğini düşünen Donald Trump, öte yandan Moskova'nın "agresif" tavırlarından dolayı Ukrayna'ya ölümcül silahlar verilebileceğini dile getirdi.
Her fırsatta ABD ekonomisinin Çin tarafından "kullanıldığını" savunan Trump, başkan olması halinde bu ülke ile olan ticari anlaşmaları gözden geçireceğini ve Çin'den gelen mallara daha fazla gümrük vergisi koyacağını ifade etti.
Asya-Pasifik bölgesindeki Amerikan askeri varlığını artıracağı vaadinde bulunan Trump, dolaylı olarak askeri anlamda Çin ile rekabet edeceğini söyledi. NATO ile ilgili yaklaşımında ekonomik dengeleri de göz önünde bulunduran Trump, ABD'nin bu örgüte çok fazla para harcadığını ve NATO'nun "modası geçmiş bir yapı" olduğu görüşünü savundu.
Beyaz seçmenlerin tercihi
Özellikle beyaz Amerikalılardan yoğun oy toplayan yeni ABD Başkanı Donald Trump, Obama döneminde gelirlerin düştüğünü ve ekonominin her geçen gün kötüye gittiğini ileri sürdü. Vergilerin çok yüksek olduğunu savunan Trump, temel olarak vergilerin önemli ölçüde düşürülmesi fikrini dile getirdi.
Örneğin yüzde 35 olan kurumlar vergisinin yarı yarıya düşürülmesini önerdi. Trump'ın bu önerilerinin zenginlere yarayacağı eleştirisi yapıldı. Hâlihazırda yürürlükte olan serbest ticaret anlaşmalarına karşı olduğunu açıklayan Trump, anlaşmaların Amerikan ekonomisine faydadan çok zarar getirdiğini ve yeniden müzakere edilmesi gerektiğini savundu.
Haber Merkezi
